άρθρο στο TVXS από το συνάδελφο Γιάννη Μάρκοβιτς.

Υπουργείο Οικονομικών: Μνημονιακό "κάστρο" και βαρίδι

 15 Φεβ. 2015

Γιάννης Μάρκοβιτς από το  TVXS

 

Αισίως πλησιάζουμε τον πρώτο μήνα της «μεταμνημονιακής» εποχής. Στην κυβέρνηση βρίσκεται ένα αριστερό κόμμα το οποίο πάλεψε, μόχθησε και εν τέλει έπεισε τον λαό για την ανάγκη κατάργησης των μνημονίων, την αποπομπή της τρόικας και το σταμάτημα της λιτότητας. Οι λόγοι πολλοί και σημαντικοί. Από τη μια πλευρά, ήταν τα απτά αποτελέσματα από την εφαρμογή των νεοφιλελεύθερων πολιτικών (ανθρωπιστική κρίση, ανεργία, ύφεση, διάρρηξη κοινωνικού ιστού, εξαθλίωση κοινωνικών ομάδων, ευτελισμός κράτους πρόνοιας, κ.ά.) και από την άλλη, είναι η εμφανέστατη και προσβλητική -για τις αξίες και τα ήθη ενός λαού- μεταχείρισή του από τα ντόπια και ξένα «αφεντικά» ως υπόδουλων, υποτελών και διεφθαρμένων. Η μέχρι σήμερα πορεία, ενισχύει την αποδοχή της κυβέρνησης, κάνοντας ταυτόχρονα επιτακτική την ανάγκη για ριζοσπαστικά μέτρα και ρηξικέλευθες αποφάσεις.

Ένα από αυτά, με πολιτικό, ιδεολογικό και πρακτικό αντίκτυπο είναι η αναγκαία, απαραίτητη και υποχρεωτική αλλαγή στο Υπουργείο Οικονομικών. Να θυμίσω ότι στην Καραγεώργη Σερβίας και στη Νίκης, συνέχεια βλέπαμε να μπαινοβγαίνουν οι τροϊκανοί «αφέντες», οι επιτηρητές των εφαρμοζόμενων μνημονιακών πολιτικών. Να θυμίσω ότι από το Υπουργείο Οικονομικών ξεκινούσαν οι Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου και οι μνημονιακές αποφάσεις, ακόμα και όταν υλοποιούνταν από άλλα υπουργεία. 

Να θυμίσω ότι η τρέχουσα διοικητική δομή και διάρθρωση του Υπουργείου Οικονομικών σχεδιάσθηκε και υλοποιήθηκε κατ’ επιταγή της τρόικας, βάζοντας οι ημεδαποί τις δικές τους «πινελιές»! Να θυμίσω ότι στο Υπουργείο Οικονομικών υπάρχει Γενική Γραμματεία που έχει σχετική αυτοτέλεια από την προϊσταμένη της αρχή (τον Υπουργό Οικονομικών) και ελέγχονταν από τα κλιμάκια της τρόικας (τώρα που θα λογοδοτεί; Μήπως απαιτούνται υπουργικές αποφάσεις για να ξεκαθαρίσουν αυτά;) 

Να θυμίσω ότι κατά την προεκλογική αντιπαράθεση των κομμάτων, οι υπηρεσίες του Υπουργείου έκαναν τις δικές τους αποτιμήσεις για το κόστος του προγράμματος του ΣΥΡΙΖΑ που παρουσιάστηκε στην ΔΕΘ. Τέλος, να θυμίσω ότι στην αντίληψη των περισσοτέρων, το Υπουργείο Οικονομικών είναι ο κύριος θύλακας διαφθοράς και διαπλοκής (φαινομένων που εν πολλοίς είναι άμεσα συνυφασμένα με τα κόμματα που μέχρι σήμερα κυβερνούσαν και κρατούσαν το τιμόνι της Οικονομίας).

Στο Υπουργείο υπάρχουν πέντε Γενικές Γραμματείες (η μία εξ αυτών με σχετική αυτονομία) και μία Ειδική Γραμματεία (αυτή του ΣΔΟΕ, που τώρα εποπτεύεται από τον Υπουργό Επικρατείας για την Καταπολέμηση της Διαφθοράς, αλλά διοικητικά παραμένει στο Υπουργείο Οικονομικών – θα πρέπει να βρεθεί μια λειτουργική και απλή λύση, ειδάλλως θα δημιουργηθούν προβλήματα συντονισμού και ελέγχου, με αντιοικονομίες κλίμακος). Υπάρχουν επίσης δώδεκα Γενικές Διευθύνσεις και πάνω από διακόσιες πενήντα Διευθύνσεις. Τα Τμήματα είναι τριπλάσια σε αριθμό, μαζί με τα αυτοτελή Τμήματα και Γραφεία. Η δομή του Υπουργείου -που απασχολεί σε όλη την Ελλάδα περίπου 16.000 υπαλλήλους- είναι ένας οργανωσιακός κυκεώνας, με επικαλύψεις και συγχύσεις αρμοδιοτήτων και αντικειμένων. 

Είναι ένα Υπουργείο που έχει δύο υπηρεσίες για τον προληπτικό έλεγχο και τη δίωξη, έχει υπηρεσίες για εσωτερικό έλεγχο, έλεγχο συμμόρφωσης, τακτικό έλεγχο και ό,τι άλλο έλεγχο μπορείτε να φανταστείτε και πάνω από όλα έχει πολλές υπηρεσίες που συντονίζουν, σχεδιάζουν, οργανώνουν και παρακολουθούν! Άλλες να ανήκουν σε μια Γενική Γραμματεία, άλλες στους Αναπληρωτές Υπουργούς, μερικές ελέγχουν τους «άλφα», ενώ άλλες τους «βήτα» και το πιο «μαγικό» είναι ότι υπάρχουν συγχωνευμένες υπηρεσίες, με μοίρασμα αρμοδιοτήτων και τμημάτων «εδώ και εκεί»! 

Αυτό το σημερινό αλαλούμ φτιάχτηκε με τα μνημόνια και υπηρέτησε την τρόικα. Αυτό το απόλυτα ανορθολογικό σύστημα (μοναδικό παράδειγμα προς αποφυγή για την οργάνωση μιας δημόσιας υπηρεσίας) δεν ήταν δυνατό να πατάξει τη φοροδιαφυγή και να πολεμήσει το λαθρεμπόριο. Πολύ δε περισσότερο, δεν μπορούσε να κάνει το Υπουργείο Οικονομικών το προπύργιο της διαφάνειας.

Για πολλά χρόνια, τόσο οι πολίτες, όσο και ο επιχειρηματικός κόσμος, το θεωρούσε ως το κάστρο της διαφθοράς και της διαπλοκής. Σήμερα, όσο ποτέ άλλοτε, η ανάγκη για ριζική και εκ βαθέων αλλαγή της δομής, των λειτουργιών και των σχέσεων μέσα στο Υπουργείο Οικονομικών είναι επιτακτική. Δε χρειάζεται να γίνει για να μπορέσει η κυβέρνηση να πετύχει τους στρατηγικούς της στόχους (πάταξη της φοροδιαφυγής και της λαθρεμπορίας, καταπολέμηση της διαφθοράς), αλλά γιατί αυτή είναι η απαίτηση του λαού που εκφράσθηκε με την ψήφο του. Είναι ένα πολιτικό ζήτημα, είναι ένα ιδεολογικό θέμα και εν τοιαύτη περιπτώσει, η αλλαγή του οφείλει να εκφράζει την αριστερή πολιτική. 

Η οργανωσιακή δομή του Υπουργείου Οικονομικών πρέπει να ακολουθεί, να αντικατοπτρίζει, να υλοποιεί και να υποστηρίζει τη στρατηγική του Υπουργείου. Από τη στιγμή που η στρατηγική έχει αλλάξει (σωστά;) τότε η υφιστάμενη δομή δεν κάνει τίποτα από τα παραπάνω. Το μόνο που κάνει, είναι να μας θυμίζει τη «μνημονιακή εποχή» και να είναι τροχοπέδη και βαρίδιο στην εφαρμογή της νέας πολιτικής.